Update augustus 2023 – ICANN heeft de opening van het nieuwe aanvraagvenster gepland voor het tweede kwartaal in 2026. Meer details vind je in onze nieuwe blogpost.
Update april 2023 – Zoals in onderstaand artikel al geschreven is, was “eind 2023” zeer optimistisch. In maart 2023 zijn er eerste concrete besluiten genomen en de verwachting is dat we in juni of oktober 2023 met meer zekerheid een datum kunnen noemen. Als we ons aan een voorspelling moeten wagen, dan zouden we op dit moment Q3 of Q4 2023 noemen als moment waarop het aanvraagvenster opengaat. De onderdelen van onderstaande tijdlijn blijven, met de nieuwe datum in het achterhoofd, onveranderd.
De laatste keer dat nieuwe domeinextensies konden worden aangevraagd, was in 2012. Het plan was om snel door te pakken, zoals het aanvraaghandboek expliciet aangeeft: “ICANN’s goal is to launch subsequent gTLD application rounds as quickly as possible. […] The goal is for the next application round to begin within one year of the close of the application submission period for the initial round.”
Inmiddels zijn we tien jaar verder. Toch heb ik het begin dit jaar aangedurfd de voorspelling te doen dat het nieuwe aanvraagvenster “in de tweede helft van 2023” open zal gaan. Hier sta ik, met het nodige optimisme, nog steeds achter.
Ik krijg wel eens de vraag of dit een voorspelling uit de losse pols is, bijvoorbeeld om een beetje druk op de ketel te houden in gesprekken met potentiële nieuwe kandidaten. Die druk is zeker nodig, want de geschetste tijdlijn is weliswaar optimistisch, maar niet onrealistisch. Ik neem je graag mee in de gedachtengang achter deze voorspelling, die gebaseerd is op ervaringen uit de vorige ronde en de aanbevelingen uit het GNSO-rapport.
Het uur “u”
Veruit het belangrijkste moment in de tijdlijn is de openstelling van het aanvraagvenster: hier werkt iedereen naartoe. Vanaf dit moment is er geen uitstel meer mogelijk en is er 12 tot 15 weken tijd om de aanvraag in te dienen. Wordt de aanvraag niet binnen deze termijn ingediend, dan zal je moeten wachten tot de volgende nieuwe ronde.
Tussen nu en het uur “u”
Het GNSO-rapport doet niet alleen een aanbeveling voor de duur van het aanvraagvenster, maar ook voor de aankondiging ervan: het nieuwe aanvraagreglement dient minimaal vier maanden voor opening van het venster te worden gepubliceerd. Dit is het moment waarop alle regels voor het eerst volledig helder zijn en we dus kunnen werken aan de aanvraag. Daar is in totaal ongeveer zeven maanden (4 maanden plus 12-15 weken) de tijd voor.
Even een sprong terug naar “nu”. Op dit moment is de ontwerpfase bezig. Die is in januari gestart en zou 10 maanden duren, maar is door een conflicterend project met zes weken verlengd. De opleverdatum staat voor 12 december gepland en ik zie geen reden om daaraan te twijfelen.
Het ontwerprapport gaat naar het bestuur van toezichthouder ICANN. Dat heeft vervolgens drie maanden de tijd om een besluit te nemen over de voortgang. Gezien het zeer diepgaande voorwerk is het onwaarschijnlijk dat hier fundamentele wijzigingen uit voort zullen komen. Ditzelfde geldt voor de vraag of een “nee, we gaan er niet mee door” realistisch is: daarvoor is er teveel druk vanuit voornamelijk merken en steden/regio’s. Al met al, de feestdagen in aanmerking nemend, zou dit “board approval” eind maart 2023 op tafel moeten liggen.
Blijft over de periode tussen board approval en de publicatie van het aanvraagreglement. Dit is de “implementatiefase” waarin alle aanbevelingen worden omgezet naar beleid. Eigenlijk is dit het grootste vraagteken: is het gedane voorwerk voldoende om dit eenvoudig op papier te zetten? Komt er nog een “public comment period” en zo ja, wat komt daaruit? Of juist een versnellende factor: wordt er al geschreven aan het beleid op de punten die buiten discussie staan?
In mijn “best case scenario” ga ik uit van 3 tot 6 maanden, ofwel ergens tussen juli en oktober 2023. Dit is het moment waarop de viermaandenklok gaat tikken en het aanvraagvenster ergens in het vierde kwartaal 2023 of het eerste kwartaal 2024 open zou kunnen gaan. En dat is waarop mijn voorspelling gebaseerd is. Ik kan nu de ontbrekende data invullen:
Om heel eerlijk te zijn denk ik dat deze tijdlijn te optimistisch is voor het opengaan van het aanvraagvenster – zie ook de onzekerheden verderop. Ik zou mijn geld eerder op “de tweede helft van 2024” zetten. Bedenk echter dat besluitvorming tijd kost, en tijd heeft de neiging te vliegen. Je kan dus niet vroeg genoeg beginnen met nadenken over je plannen.
Tussen het uur “u” en de eerste domeinregistraties
Als eenmaal alle aanvragen door ICANN ontvangen zijn, wordt bepaald in welke volgorde de aanvragen in behandeling worden genomen. Omdat het aantal aanvragen – en daarmee ook het moment waarop een specifieke aanvraag in behandeling wordt genomen – onbekend is, kan ik alleen maar uitgaan van het ideale geval waarin ICANN de extensie als een van de eerste in behandeling neemt.
De schattingen komen uit het aanvraaghandboek van de vorige ronde. Hier wordt een periode van twee maanden geschat voor de administratieve controle van een aanvraag, gevolgd door vijf maanden waarin de aanvraag in detail wordt beoordeeld (de “evaluatie”). Als alles in orde is, duurt het contractuele werk nog ongeveer twee maanden. Na in totaal dus zo’n negen maanden kan de extensie actief zijn – ofwel “gedelegeerd door ICANN”.
Hierna volgt een “wachtperiode” van drie maanden. In deze periode wordt bekeken of er geen onverwachte conflicten optreden. Een voorbeeld is de extensie “.mail” die door heel veel applicaties wordt gebruikt voor interne doeleinden. Voor geografische en andere niet-generieke extensies is de kans hierop minimaal.
Nu kan de extensie daadwerkelijk uitgegeven worden aan geïnteresseerde partijen. Eerst hebben merkhouders voorrang, daarna andere rechthebbenden en tenslotte, meestal na een maand of twee, komt de extensie voor het brede publiek beschikbaar: de “General Availability”. Dit is het moment waarop voor het eerst grote aantallen domeinnamen geregistreerd en gebruikt zullen worden. Je extensie is live!
Wat zijn de grootste onzekerheden?
Vóór openstelling van het aanvraagvenster zijn er twee grote onzekerheden. Eén hiervan is de duur van de al genoemde implementatiefase. Daarnaast is de vraag of het aanvraagreglement direct na de implementatiefase zal worden gepubliceerd, of dat er nog zaken tussendoor komen. Zo klinken er geluiden om twee belangrijke onderdelen (Applicant Support Program en RSP Pre-Evaluation Program) 18 maanden voor de opening van het aanvraagvenster te starten. Als dat zo is, dan kan dat zomaar een tot anderhalf jaar vertraging betekenen. Met als lichtpuntje dat er dan weinig verdere onzekerheden meer zullen zijn.
Ná sluiting van het aanvraagvenster is met name de loting van belang: welke aanvraag wordt wanneer in behandeling genomen? Als je geluk hebt en vooraan in de rij staat kan het snel gaan. Kom je achteraan de rij terecht, dan kan dat, afhankelijk van het aantal aanvragen, jaren extra duren.
Voor generieke extensies is er het risico op conflicten: als er meerdere partijen zijn met dezelfde aanvraag (.app is in de vorige ronde bijvoorbeeld door 13 partijen aangevraagd), zal dat eerst onderling moeten worden opgelost. Ook als een extensie teveel met een al bestaande of ook aangevraagde extensie overeenkomt (neem als voorbeeld .corn, wat heel erg op .com lijkt), zal een panel zich hierover buigen. Voor geografische extensies zal dat risico niet groot zijn, al is .amazon (zowel een Amerikaans bedrijf als een regio in Zuid-Amerika) een veelbesproken voorbeeld waar nog steeds geen besluit over is genomen.
Tenslotte is er de tijd tussen het tekenen van het contract en de uitrol van de extensie. Zowel interne als externe factoren kunnen deze periode beïnvloeden.
Zodra er meer zicht komt op elk van bovenstaande onzekerheden, zullen wij daarover schrijven. Belangrijkste op dit moment is dat je niet tot het laatste ogenblik wacht met nadenken over wat je wilt met je digitale identiteit. Een goede voorbereiding voorkomt verrassingen op een later moment. Als de voorbereidingen eenmaal gedaan zijn, zijn aanvraag en uitrol de mijlpalen om naartoe te leven!
